Γενικές πληροφορίες

Το Cyberbullying είναι μια σύγχρονη μορφή εκφοβισμού, στην οποία οι επιθέσεις δεν είναι σωματικές, καθώς πραγματοποιούνται στα ψηφιακά μέσα (έξυπνα κινητά, ίντερνετ). Αυτού του είδους οι επιθέσεις λαμβάνουν χώρα χωρίς να υπάρχει διαπροσωπική επαφή θύματος και θυτών. Το cyberbullying πραγματοποιείται από μια ομάδα με συνήθως έναν ή περισσότερους ηγέτες και μερικούς συνεργούς. Στις εν λόγω επιθέσεις χρησιμοποιούνται ηλεκτρονικοί τρόποι επικοινωνίας (e-mails, μηνύματα, μέσα κοινωνικής δικτύωσης, chatrooms, blogs, φωτογραφίες και βίντεο που στέλνονται από και προς κινητά τηλέφωνα) για να επιτεθούν στα θύματα. O ορισμός του cyberbullying επισημαίνει ότι οι επιθέσεις πραγματοποιούνται σε ένα μεγαλύτερο χρονικό διάστημα αλλά μπορεί το θύμα να παρενοχλείται από σύντομες χρονικά αλλά εξαιρετικά έντονες επιθέσεις.

Το Cyberbullying μπορεί να  εκδηλωθεί με τα ακόλουθα μέσα:

• Αποστολή ηλεκτρονικών μηνυμάτων με αγενές, χυδαίο ή απειλητικό περιεχόμενο, αναρτήσεις ανάλογου ύφους
• Δημιουργία ομάδων στο messenger με στόχο την ηθική βλάβη και το «ξεμπρόστιασμα» ενός ατόμου, δηλαδή του θύματος.
• Δημιουργία ψεύτικων προφίλ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μέσω των οποίων διαδίδουν ψέματα.
• Υποκλοπή προσωπικών δεδομένων με σκοπό την είσοδο σε προσωπικούς διαδικτυακούς λογαριασμούς και τη δημιουργία ψεύτικων διαδικτυακών προφίλ που εκθέτουν τον κάτοχό τους
• Διαδικτυακή παρακολούθηση (Cyberstalking), με αποστολή μηνυμάτων που προκαλούν στον αποδέκτη ανησυχία και ανασφάλεια
• Δυσφήμιση (Denigration), διάδοση ψευδών ειδήσεων ή δημοσιοποίηση προσωπικών πληροφοριών με σκοπό την απομόνωση του ατόμου από το κοινωνικό περιβάλλον του ή τους φίλους του
• Αποκλεισμός (exclusion) ατόμου από διαδικτυακή ομάδα ή από διαδικτυακό παιχνίδι
• Απειλητικές κλήσεις στο κινητό από άγνωστο νούμερο

Επιπτώσεις στο θύμα: απώλεια αυτοεκτίμησης, απώλεια εμπιστοσύνης στον εαυτό του και άλλα, φόβος στις κοινωνικές επαφές, ανάπτυξη διάφορων φοβιών, τάσεις κοινωνικής απομόνωσης, μοναξιάς και κατάθλιψης και έλλειψη στόχων για τη ζωή ή την επαγγελματική του καριέρα. Οι άμεσες ή οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις είναι περισσότερο ή λιγότερο έντονες, ανάλογα με το βαθμό συμπαράστασης φίλων, οικογενειακού περιβάλλοντος και σχολείου.

Ενδείξεις ότι το παιδί σας μπορεί να έχει πέσει θύμα εκφοβισμού: δυσθυμία, μικρότερη επαφή με φίλους, αλλαγές στην όρεξη. Πόνοι ή ενοχλήσεις (π.χ. πονόκοιλος, πονοκέφαλος). Άρνηση να πάει σχολείο, πτώση των σχολικών επιδόσεων. Το παιδί δείχνει σημάδια κοινωνικής απομόνωσης και πιστεύει ότι στο σχολείο τον παραγκωνίζουν. Γενικότερα ορθώνει ένα «οχυρό προστασίας» γύρω από τον εαυτό του.

Αιτίες που κάνουν κάποιον θύτη: ζήλια, φθόνος, πλήξη, εθισμός στην επιβολή ισχύος, εμπειρίες βίας στην παιδική ηλικία, που δεν δίδαξαν τον θύτη να συμπεριφέρεται διαφορετικά (ελλιπής δεξιότητα χειρισμού των συναισθημάτων). Οι περισσότεροι θύτες υπήρξαν προηγουμένως οι ίδιοι θύματα εκφοβισμού. (!) 

Αιτίες που κάνουν κάποιον συνεργό: Η επιθυμία να ανήκει σε μια ομάδα, ο φόβος, μήπως γίνει ο ίδιος θύμα, έλλειψη ενδιαφέροντος, απερισκεψία.

Επιπτώσεις στους γονείς των θυμάτων, συνεργών και δραστών: Συχνά νιώθουν ότι δεν είναι σε θέση να αλλάξουν την κατάσταση. Αισθάνονται υπερφορτωμένοι και δεν ξέρουν, ποιος μπορεί να προσφέρει βοήθεια.

Οι γονείς μπορούν πάντοτε να βοηθήσουν! Ο ρόλος τους ως γονέων είναι αποφασιστικής σημασίας, ώστε να προστατεύσουν το παιδί τους (ως θύμα, συνεργό ή δράστη) να συμμετέχει ή να απέχει από την ψηφιακή διαδικασία εκφοβισμού. Το «κλειδί» είναι η σωστή και τακτική επικοινωνία μεταξύ υμών, ως επιφορτισμένων με την ανατροφή του παιδιού και του παιδιού σας.