YouMMe Ταινία: The Internet Never Forgets – Videos
Ασφάλεια στο ίντερνετ
Γενικές πληροφορίες
Και στο ίντερνετ ισχύουν κανόνες και νόμοι, ωστόσο άνθρωποι ή ακόμα και ομάδες λένε ή δείχνουν πράγματα, τα οποία στην πραγματική ζωή δεν θα έλεγαν δημοσίως. (Διαδικτυακός εκφοβισμός, σάλος, ρητορική μίσους). Πολλοί (συχνά ανώνυμοι) χρήστες προσπαθούν, να επηρεάσουν με τον τρόπο τους τους άλλους. Επιπρόσθετα, όλο και περισσότεροι χρήστες του διαδικτύου αποκαλύπτουν στο διαδίκτυο προσωπικές πληροφορίες και στοιχεία. Κίνδυνοι και παράπλευρες απώλειες κατά τη χρήση του ίντερνετ είναι επίσης για παράδειγμα:
Αδύναμοι κωδικοί πρόσβασης
Μια από τις συνηθέστερες αιτίες για παραβίαση των κανόνων ασφαλούς πλοήγησης είναι οι πάρα πολύ εύκολοι κωδικοί πρόσβασης. Πολλοί χρησιμοποιούν ως επί το πλείστον τους ίδιους εύκολους κωδικούς σε διαφορετικούς διαδικτυακούς λογαριασμούς. Μεγάλος είναι επίσης ο αριθμός των ανθρώπων, οι οποίοι απλώς προσθέτουν έναν αριθμό ή ένα γράμμα της αλφαβήτου στο συνηθισμένο τους κωδικό για την πρόσβασή τους σε διαφορετικούς ονλάιν λογαριασμούς.
Ακατάλληλο περιεχόμενο (βία, εξτρεμισμός)
Ολο και πιο συχνά ξετρυπώνουν ιδιαίτερα κακόγουστες ιστοσελίδες ή εικόνες/ αυτοκόλλητα, των οποίων οι διευθύνσεις διαχέονται στις σχολικές αυλές. Κατά τη χρήση του YouTube τα παιδιά μπορούν να «πέσουν» απροσδόκητα πάνω σε σκηνές βίας. Ακροδεξιές, ακροαριστερές όπως και συλλογικότητες Ισλαμιστών χρησιμοποιούν ευρέως το διαδίκτυο, για να προσελκύσουν παιδιά και εφήβους στις σελίδες τους. Οι ιστοσελίδες τους φαίνονται συχνά μοντέρνες, νεανικές και αθώες. Ωστόσο, μέσα από αυτές διαχέουν μια στάση αντιδημοκρατική, ξενοφοβική και ρατσιστική.
Κακόβουλα προγράμματα, εξαπάτηση και «ψάρεμα»
Ιοί στον υπολογιστή («Τρώες»), είναι συχνά χρήσιμες «καμουφλαρισμένες» εφαρμογές, περιλαμβάνουν, όμως, κακόβουλα προγράμματα, που αλλάζουν ή διαγράφουν δεδομένα και μπορούν να βλάψουν τον υπολογιστή. Το λεγόμενο «ψάρεμα» είναι δυστυχώς «πανταχού παρόν» στο διαδίκτυο όλου του κόσμου. Γι’αυτό καταβάλλεται προσπάθεια να μάθουν προσωπικά και μυστικά δεδομένα, όπως κωδικούς πρόσβασης, δεδομένα πρόσβασης για online- banking ή τραπεζικούς λογαριασμούς. Αυτό μπορεί να γίνει μέσα από μια ψεύτικη ιστοσελίδα, η οποία μοιάζει έντονα με ένα πραγματικό URL και ζητά να εισάγετε κωδικούς πρόσβασης ή μέσω ψευτικών e-mails, στα οποία περιλαμβάνονται links και συνημμένα.
Υποκλοπή
Ηχοι κινητού, λογισμικό, βοήθεια στη δουλειά στο σπίτι ή ακόμα και δωρεάν εφαρμογές μπορούν να αποδειχθούν κεκαλυμμένες παγίδες χρεώσεων. Με την εγγραφή αγοράζει κανείς μια συνδρομή ή ένα προϊόν, χωρίς να το καταλάβει. Αν έχει κατά λάθος κλικάρει κάποια διαφήμιση επάνω στην εφαρμογή, τότε μπορεί να υπάρξει ένα συμβόλαιο με υποχρεωτική χρέωση. Τα διαδικτυακά παιχνίδια είναι συχνά διαθέσιμα δωρεάν, ώστε να μπορεί κανείς να συνεχίζει να παίζει, αλλά να εξαναγκάζεται όμως να αγοράζει εικονική ζωή ή προϊόντα. Αυτό είναι εν μέρει εφικτό μέσω του λογαριασμού τηλεφώνου.
Πλήγμα στα πνευματικά δικαιώματα
Τα παιδιά και οι έφηβοι χρησιμοποιούν συχνά το διαδίκτυο για να «κατεβάζουν» ταινίες, παιχνίδια και μουσική. Κατά τη διαδικασία, όμως, εγκυμονεί ο κίνδυνος, να «κολλήσουν» ιούς ή «Τρώες». Εκτός από αυτό μπορεί να προκύψουν προβλήματα νομικής φύσης. Το δίκαιο των πνευματικών δικαιωμάτων προστατεύει την πνευματική ιδιοκτησία και απαγορεύει τη χρήση καλλιτεχνικών ή συγγραφικών έργων χωρίς τη σχετική άδεια.
Το διαδίκτυο δεν ξεχνά τίποτα!
Ο,τιδήποτε ανέβηκε στο ίντερνετ μια φορά, μπορεί να εντοπιστεί τις περισσότερες φορές και αργότερα. Ακόμα και διαγραμμένα κείμενα και φωτογραφίες ή απενεργοποιημένες σελίδες μπορούν να βρεθούν εκ νέου. Εκτός αυτού δεν είναι ποτέ ξεκάθαρο, ποιος έχει μεταφέρει ένα κείμενο ή μια φωτογραφία εν αγνοία του δημιουργού. Για παράδειγα, πολύ συχνά οι εργοδότες ενημερώνονται μέσα από διάφορες πλατφόρμες και μηχανές αναζήτησης για την πρότερη ζωή των υποψηφίων για πρόσληψη.
Περισσότερες πληροφορίες:
https://saferinternet4kids.gr/nea/neo-yliko/
http://edu-gate.minedu.gov.gr/index.php?option=com_sppagebuilder&view=page&id=23&Itemid=126
Πρακτικές λύσεις
Οι χρήστες του ίντερνετ πρέπει να είναι προετοιμασμένοι ότι μπορεί να έρθουν αντιμέτωποι με μονόπλευρες, συγκεχυμένες ή απλώς ψευδείς πληροφορίες ή περιεχόμενα, ενώ μπορεί να πέσουν θύματα απάτης. Εδώ παραθέτουμε ορισμένες συμβουλές για το πώς να διαχειρίζεστε θέματα ασφάλειας κατά την εκπαίδευση στα νεά μέσα.
Να βρίσκετε ασφαλείς κωδικούς πρόσβασης
Κωδικός: Πρέπει να κάνετε δύο πράγματα: για κάθε ονλάιν λογαριασμό σας πρέπει να έχετε έναν διαφορετικό κωδικό και μάλιστα οι διαφορές μεταξύ των κωδικών να είναι μεγάλες. Δεν είναι κατάλληλοι κωδικοί μια απλή σειρά αριθμών, μια παράθεση γραμμάτων σε αλφαβητική σειρά, σύμβολα που γειτνιάζουν στο πληκτρολόγιο, η επανάληψη ίδιων γραμμάτων ή αριθμών, ο προσωπικός σας αριθμός ταυτοποίησης (για Ελλάδα: το ΑΜΚΑ, ο αριθμός ταυτότητας ή το ΑΦΜ), η ημερομηνία γέννησης, ο αριθμός τηλεφώνου, το όνομα του κατοικίδιου ή άλλες πληροφορίες, που συνδέονται με εσάς ή την οικογένειά σας.
Ένας δυνατός κωδικός πρόσβασης δεν μπορεί να είναι μια λέξη, που να εμπεριέχεται στο λεξικό. Πρέπει να αποτελείται από τυχαία επιλεγμένα γράμματα. Ένα παράδειγμα για ένα κωδικό πρόσβασης θα ήταν το czY3!3ik ή ακόμα και ένα πιο μεγάλο. Στο διαδίκτυο κυκλοφορούν «γενιές» κωδικών πρόσβασης, για παράδειγμα http://datapp.eu/datapp/index.php/el/.
Το πιο εύκολο είναι να σταμπάρετε έναν κωδικό, με τον οποίο να σκαρφιστείτε μια πρόταση, για παράδειγμα, «I like Pizza» (μου αρέσει η πίτσα), να αντικαταστήσετε μερικά γράμματα με αριθμούς που μοιάζουν μορφολογικά, εν προκειμένω το μετατρέπετε σε 1lik3Pizz@. Ο γενικός κανόνας θέλει τον καλό κωδικό πρόσβασης να αποτελείται τουλάχιστον από οκτώ στοιχεία, μικρά και μεγάλα γράμματα, αριθμούς και σύμβολα.
Ελέγξτε τη δύναμη του κωδικού πρόσβασης: Εύκολα μπορείτε να εξακριβώσετε, αν ο κωδικός πρόσβασης είναι ασφαλής. Σε ιστοσελίδες όπως η https://howsecureismypassword.net/ μπορείτε σε δευτερόλεπτα να μάθετε, πόσο χρόνο χρειάζεται κανείς για να «σπάσει» τον κωδικό σας.
Ακατάλληλο περιεχόμενο (βία, ακραίες πολιτικές ιδέες)
Οι απαγορεύσεις στη χρήση του διαδικτύου δεν θα βοηθήσουν το παιδί σας να αποκτήσει ασφαλή σχέση με παγίδες στο ίντερνετ. Προσπαθήστε καλύτερα να βρείτε από κοινού τρόπους, με τους οποίους εσείς και το παιδί σας θα αναγνωρίζετε κινδύνους και θα μπορείτε να προστατευτείτε. Όπως ισχύει για όλες τις διαδικτυακές μας επαφές, δεν δίνουμε ποτέ προσωπικά μας στοιχεία. Αν κάτι φανεί στο παιδί σας περίεργο, πρέπει να σας το μεταφέρει. Αν το παιδί σας έχει πέσει πάνω σε ακατάλληλο υλικό, μην το κατηγορείτε, αλλά ευχαριστείτε το που σας έδειξε εμπιστοσύνη και βρήκε το θάρρος να σας το διηγηθεί. Καταγγείλτε την ιστοσελίδα ή το άρθρο! Για παράδειγμα, στον πάραοχο της μηχανής αναζήτησης, την πλατφόρμα του βίντεο και τον διαχειριστή του μέσου κοινωνικής δικτύωσης. Η απευθυνθείτε σε κάποιο σταθμό καταγγελιών και παραπόνων. Σε περιπτώσεις που αφορούν παιδική πορνογραφία, προπαγάνδρα Νεοναζί και βίαια βίντεο αξιοποιήστε το ποινικό δίκαιο.
Κακόβουλα προγράμματα, εξαπάτηση και «ψάρεμα»
Πείστε το παιδί σας να κινείται πάντα στο διαδίκτυο με ψευδώνυμο (παρατσούκλι ή φανταστικό όνομα). Μεριμνήστε για μια δεύτερη ηλεκτρονική διεύθυνση, την οποία να μπορεί να χρησιμοποιεί όσο σερφάρει και η οποία να μην προδίδει στοιχεία της αληθινής ταυτότητας του παιδιού. Να προειδοποιήσετε το παιδί σας, να γίνεται αναγνωρίσιμο στις κοινότητες και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μετατρέψτε την εγκατάσταση εφαρμογών σε γονεϊκή υπόθεση και οριοθετήστε κατά την εγκατάσταση τα δικαιώματα πρόσβασης. Εξηγήστε στο παιδί σας ότι δεν πρέπει να ανοίγει μηνύματα από άγνωστους αποστολείς ούτε να πατάει λινκς ή να ανοίγει επισυνάψεις από τέτοιου είδους emails. Αν κάτι του φανεί περίεργο, αν ξαφνικά του ζητηθεί να πληρώσει χρήματα, να δώσει στοιχεία τραπεζικού λογαριασμού, πιστωτικής κάρτας, αριθμού τηλεφώνου ή άλλα μυστικά στοιχεία, θα πρέπει να εγκαταλείψει τη σελίδα.
Υπεξαιρέσεις
Συνεννοηθείτε με το παιδί σας, ότι θα σας συμβουλεύεται, προτού γίνει μέλος σε κάποιο club, δεκτεί δώρα ή γίνει κάπου συνδρομητής. Προστατεύστε το ‘έξυπνο κινητό’ του παιδιού σας από περιπτώσεις χρεώσεων σε συνδρομές, ενεργοποιώντας το περίφημο κλείδωμα του τρίτου μέρους.
Πλήγμα στα πνευματικά δικαιώματα
Συστήνεται προσοχή σε ιστοσελίδες και fora ανταλλαγών, όπου προσφέρονται δωρεάν μουσική, βίντεο ή ταινίες. Αυτές οι προσφορές είναι ως επί το πλείστον παράνομες. Στις ανταλλαγές, μάλιστα, όχι μόνον κάποιος «κατεβάζει» δεδομένα αλλά ταυτόχρονα τα προσφέρει σε αλλους. (μέσω του filesharing). Η αντιγραφή και το «κατέβασμα» αρχείων δεδομένων (π.χ. εικόνες, μουσική κ.α.) συνιστούν καταπάτηση πνευματικών δικαιωμάτων. Ξεκαθαρίστε στο παιδί σας ότι αυτό μπορεί να είναι μια αξιόποινη πράξη. Πείστε το να αγοράζει μόνον από νόμιμους παρόχους αρχεία δεδομένων. Σε διφορούμενες περιπτώσεις, ψάξτε, αν η εν λόγω πλατφορμα είναι φορολογικά ενήμερη.
Το ίντερνετ δεν ξεχνά τίποτα!
Όταν κάποιος αναρτά κάτι, πρέπει προηγουμένως να το έχει σκεφτεί. Αυτό ισχύει για παιδιά και ενήλικες. Φωτογραφίες από παραλίες, εικόνες από ντροπιαστικές καταστάσεις ή πλουσιοπάροχα πάρτυ δεν θα πρέπει ιδανικά να εμφανίζονται στο ίντερνετ. Ακόμα και χαριτωμένες φωτογραφίες από γυμνά μωρά είναι ιδιωτικές και έτσι πρέπει να μείνουν.
